Kavak ailesine Populus denir. Kuzey yarıküreye özgü bir ağaçtır, ılıman iklim kuşağında yetişen otuzdan fazla türü vardır. Daha kuzey enlemlerde yetişen kavak türleri de vardır. Kavak ağacının o kadar farklı türleri ve melezleri vardır ki, konunun uzmanı olan kişiler için bile kavak türlerini saptamak bir sorun olabilir.

Dişi kavak ağaçlarının polenleri, beyaz pamukçuklara benzer. Pamukçuklar, polenlerin rüzgarla dağıtılmasını kolaylaştırır. Bu nedenle Kuzey Amerika'da kavak ağaçlarına, "pamuk ağacı" da denir. Bahar ayında bu "pamukçuklar" alerjik insanlar için oldukça rahatsız edici olabilir.

ABD'nin doğusuna özgü bir kavak türü olan Populus deltoides, pamukçuk üretimiyle en çok rahatsızlık veren ağaçlardan biridir. Bu nedenle, bahçelere dişi kavak dikilmesi tavsiye edilmez. Baharda eril organlarını, sonbaharda kaygan yapraklarını, fırtınada da dal parçacıklarını dökerler. Daha da kötüsü, kökleri su borularını tıkar, toprak yüzeyini yukarı kaldırır, killi topraklarda ise yakındaki binaların temellini tahrip eder.

Kavaklar ile akrabası oldukları söğüt ağaçlarının ortak özellikleri vardır. Her ikisi de nemli toprakları sever ve kesilen dallar kolayca köklenir. Kavak ağacından yapılan çitlerin köklenerek, boy attığı çok görülmüştür. Kavak türlerinin bir başka özelliği de çok hızlı büyümeleridir. Kuzey Amerika'nın batı yakasına özgü bir kavak türü olan Populus trichocarpa'nın ana yurdunda 70 metrenin üzerine kadar boylandığı bilinmektedir.

Kara kavak (Populus nigra) ise İngiltere, Avrupa ve Batı Asya'ya özgü bir kavak türüdür. Ağaç kesildiğinde gövdenin ortasında kara bir çember gözüktüğü için kara kavak olarak da bilinir. Kara kavak steril bir ağaç olduğu için sadece çelikleme ile üretilir.

Avrupa'da en yaygın kavak türü, İtalyan Servi Kavağı (populus nigra italica) olarak bilinen kara kavak mutantıdır. İtalyan servi kavağı denince bir çok insanın aklına Fransa'nın ağaçlarla dizili yolları ve nehirleri gelir. İtalyan Servi kavağı, dalları gövdeye paralel denecek şekilde, çok dar bir açı yaparak uzandığından sütun gibi bir dış görünüşe sahiptir. Serviye benzediğinden ötürü de Anadolu'da buna "Servi Kavağı" denir. Koni biçimlidir ve boyu 30 metrenin üzerine kadar uzar.

Kabuğu spiral biçimli izlerle doludur. Gövde kabukları genç yaşlarda bile esmer koyu renkli ve boyuna çatlaklıdır. Gövdenin toprağa yakın alt kısımları birdenbire kalınlaşır; çıkıntılı ve oyuntulu olur. Kurak iklimde iyi bir gelişme göstermez, rutubet isteği daha fazladır. Güney ve Orta Avrupa'ya iyi uyum sağlamıştır.

Ak kavak (populus alba) ise doğu Avrupa ve batı Asya'ya özgü bir türdür. Akkavak geniş tepeli, kalın dallı, 30-40 metreye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Beyaz, parlak kabukları, uzun yıllar gövde üzerinde çatlamadan kalır. Kabuğu düzgün ve gri renklidir, yapraklarının altı gümüşidir. Uzun sürgünler üzerindeki yapraklar üç ile beş parçalı, kenarları düzensiz dişli, alt yüzü keçe gibi beyaz tüylüdür. Kısa sürgünler üzerinde yer alan yapraklar daha küçük, dairesel ya da daireye yakın şekilde eliptiktir. Yaşlı gövdelerin dip kısımları çatlak çatlaktır.

Nehir kenarlarında, dolma arazilerde görülür. Kök sürgünü verme özelliğine sahiptir. Kuzey Afrika, Orta ve Güney Avrupa, Orta ve Güney Rusya'da genel yayılış gösterir. Türkiye'de Kuzey, Batı, Güney ve İç Anadolu'da ve Trakya'da görülür, park ve bahçelerde süs bitkisi olarak dikilir. Darbe yediğinde ikiye ayrılmadığı için kalkan yapımında akkavak kerestesi kullanılırdı. Bu özelliği nedeniyle el arabası, arabaların alt yüzeyi ve sandık yapımında da kullanılırdı.

Populus canescens de ak kavağa benzer ve ak kavakla karıştırılır. Uçtaki dalları yaprak verir, yaprakların altı ise gümüş rengi değil, gridir. Baharda balsam benzeri bir koku yayan kavak ağacı ise (Populus gileadensis) Ontario Kavağıdır. Titrek kavak (Populus tremula) 25 metreye kadar boylanan, silindir biçiminde gövdesi olan, sık dallı, geniş konik tepeli bir ağaçtır. Yeşilimtrak gri gövdeli parlak kabukları düz ve uzun süre çatlamadan gövde üzerinde kalır. Kızıl kestane rengindeki sürgün ve tomurcukları da cilalanmış gibi parlaktır. Çiçek taşıyan tomurcuklar büyük, dolgun ve küt uçludur. Yaprak tomurcukları ise sivri uçlu, daha küçük ve hafif yapışkandır. Yıldızeli-Sivas yöresinde bu ağaca, dağ kavağı da denmektedir.

Yaprakların üst yüzleri koy yeşil, alt yüzleri grimsi yeşil ve çıplaktır. Yaprak ayasının kenarları da dilimli, dişlidir. Yaprak sapı uzun (6-8 santim); yanlardan basılmış olduğundan hafif bir rüzgarda bile ayanın sallanmasına neden olur. Titrek Kavak öncü bir ağaçtır. Hızlı büyür, kuvvetli kök sürgünü yapar.

Özbek Kavağı, nam-ı diğer Asya Servi Kavağı (Populus usbekistanica cv. "Afghanica") Orta Asya kökenli bir ağaçtır. Tien-Shan, Pamir, Altay, Hindikuş, Himalaya ve Tibet'te, Anadolu, Kafkasya, Kırım, Balkanlar ve Kuzey Afrika'da yaygın olarak kültürü yapılır. Özbek kavağının en belirgin özelliği, gövde kabuklarının bariz "kireç beyazı" rengidir. Tüm bireyleri dişi çiçek kurulları taşır. Kara iklimine uyabilmiştir, Orta Avrupa'da donlardan zarar görmüştür. Nem ihtiyacı daha düşüktür. Orta Asya'dan göç eden Türk boyları tarafından Anadolu'ya getirilmiştir. Balkanlar'a da bu kavak türünü Türkler götürmüştür. Türkler, oba çadırlarının tahta aksamı için bu ağaçtan yaparlardı.